Een interview door Calvin van der Merwe.

Als we nadenken wat er bij waken en slapen ‘in en uit’ gaat, denken we als eerste aan ons (zelf)bewustzijn. Slapend zijn we dat immers kwijt, en wakker wordend krijgen we het weer terug. Wordt dat onveranderd heen en weer geschoven, of gebeurt er meer dan dat?

Hoe een natuurlijk sterfproces verloopt kunnen we aflezen aan verschijnselen rond zwaarte, stroming, lucht en warmte. Door te begrijpen dat wat we zien ‘het uittrekken van een jas’ is, kan er vertrouwen en rust groeien dat het ‘klopt’. We hoeven dan minder te redderen en kunnen er eenvoudig meer zijn.

Een vrijmoedige samenvatting van wat Rudolf Steiner telkens weer wilde uitleggen: Hoe is de mens ontstaan, wat is de verhouding tussen mens en natuur, tussen mens en kosmos? En wat is onze opgave? Bestel Gezichtspunt nr. 79 hier.  

Tot onze allerlaatste levensdag is innerlijke groei mogelijk, lazen we in het zomernummer. Maar hoe zit dat dan bij dementie, waar tijdens het leven al zo veel lijkt te verdwijnen? Kan er dan ook sprake zijn van ontwikkeling? En wat is het eigenlijk, dat ons ouder wordende lichaam doet verdorren?

De verbazing dat een kind zo snel kan groeien, zomaar uit zichzelf! Ook het veroveren van lopen, voorwerpen hanteren, spreken komt zomaar tevoorschijn en de hele omgeving geniet ervan mee. Uiteindelijk wordt groei een meer verborgen proces: het wordt groeipotentie. Hoe kun je kijken naar dit soort momenten waarop we ons als mens ontwikkelen?

We kunnen vaak wel een rijtje noemen van dingen die we zouden moeten doen of laten om goed voor onszelf te zorgen. En dan volgt nog wel eens een zucht of een ‘ja, maar’, want wat is het moeilijk om het ook allemaal uit te voeren! Misschien helpt het als we eens verder mijmeren over…

Alles begint met warmte. Zonder warmte kan er niets nieuws ontstaan en geen verandering plaatsvinden. Zonder warmte is er geen verbinding. Of het nu de vonk is van een nieuw idee, laaiend enthousiasme, een vurige liefde, schurende irritatie, gloeiende woede of het heetst van de strijd: warmte is de motor waardoor ‘iets begint’.

Hoe verzorgen we onze vitaliteit te midden van alle beperkingen en coronamaatregelen? Johanna Priester verkent deze vraag vanuit haar ervaring als huisarts en vanuit de antroposofie als bron. ‘Er ligt een vraag aan ten grondslag: Ben je écht geïnteresseerd in jezelf?’